Die Jongen van Jungen

Muziek en de dingen die voorbij gaan 1,

Was het vroeger beter? Was er meer te ontdekken? Ben ik te oud en ouderwets om nieuwe dingen echt nog te gaan waarderen? Als je, zoals ik, bijna je hele leven intensief bezig bent met muziek, luisteren en maken. Dan kom je op een punt uit waarop je jezelf afvraagt…’is that it?’ en als je dan voor jezelf het antwoord…’ja… denk ’t wel’ moet geven dan ben je zoals de Geitenwollensokkenlaars het noemen aangekomen op een evaluatie momentje. Deze column is het eerste uit naar wat ik hoop een hele serie evaluatie momentjes.

Ik kom uit een arbeiders milieu, vroeger was dat een perfecte binnenkomer in allerlei linkse praatgroep clubjes tegenwoordig hoor je bij de Rechtsneofascistische onderbuikjes omdat je A; niet van de UvA afkomt, B: je Trump waarschijnlijk een goede vent vindt en tot slot C: Je ook een racist bent die maar niet wil snappen dat je toch echt persoonlijk verantwoordelijk bent voor de slavenhandel…

Mijn vader was een Stukadoor die het principe: ‘ik werk dus ik ben rood’ aanhing. Ik herinner me dan ook de bezoekjes aan de jaarlijkse partijbeenkomsten van de CPN in de Amsterdamse RAI. Er was drinken er waren vlammende betogen van Marcus Bakker.. even los van de inhoud, één van de beste openbare sprekers die Nederland ooit gekend heeft! En, er was muziek… op een podium. Ik vond het buitengewoon gek als na een toespraak mijn vader en al zijn collega’s opstonden een vuist in de lucht staken en met vochtige ogen een lied aanhieven waarvan de strekking mij niet geheel duidelijk was.. ik begreep alleen dat de Internationale alle mensen geluk zou moeten brengen, maar wie die geheimzinnige Internationale nou was, daar werden geen mededelingen over verstrekt. Het allereerste live (was het dat wel?) optreden dat ik zag was op een van die bijeenkomsten van de CPN in RAI ik zag daar…: The Buffoons, een band uit Twente die hoog in de hitlijsten stonden met: “its the end” Uit de gekozen titel bleek een voortreffelijke realiteitszin want het was in 68 de allerlaatste grote hit die ze hadden. Behalve het schorre, droog hoestende raspende gezang van mijn vader is dit een van mijn eerste momenten waarin ik voelde dat muziek iets met me deed. Ik was 9 in 1968, de wereld ging aan me voorbij, spijtig genoeg ook de seksuele revolutie, die anticonceptiepil slikkend heel gereformeerd Nederland in brand zette. Johnny van Doorn boorde met een Black & Decker een echt gaatje in zijn voorhoofd tegen bewustzijnsvernauwing en hield daar een heel behoorlijke ontsteking aan over. De Nederlandse Hippies werden door de arbeiders “Langharig werkschuw Tuig” genoemd en de Politie, toen nog gewoon de “vijf maal acht” geheten (was het telefoonnummer van de politie) werkte niet de-escalerend en gingen ook het kringgesprekje niet aan. Niks… vanuit het zijspan van de motor mepten de agenten er vrolijk op los met de zéér lange lat, ordehandhaving ging toen nog onder het motto: ‘Pijn is fijn en bloed moet, maar wel bij demonstranten dan pas is het goed!’. Ik kan me overigens niet herinneren dat ook maar iemand in de familie of het kleine kringetje daaromheen het erg vond als weer eens zo’n ‘stinkhippie’ afgerost werd door een overmacht aan agenten… met pet en lange lederen jas en nog langere wapenstok! Het entertainment thuis bestond uit het overdag beluisteren van de radio en s ’avonds kijken naar de TV. Omdat Nederland in die dagen ernstig verzuild was hadden mijn ouders helemaal niks met de Publieke omroep. TV wel want ja.. er was niks anders, maar op de radio waren ze gauw klaar in de 60er jaren. Het oeverloos gewauwel van de verheffende VARA, de duf kerkelijke dwang van de Christelijke en andere kerkelijke omroepen. De enige die nog een beetje kon was de AVRO, heel gek overigens want de AVRO was in de beginjaren van de tweede wereld oorlog onder leiding van NSBer Blokzijl heel erg fout geweest. De omroep had zelfs vrijwillig alle Joodse medewerkers ontslagen. Aan de andere kant lazen mijn ouders ook de Telegraaf en dat was nou ook niet bepaald het voorbeeld van verzet geweest in de oorlog. Laten we het maar houden op een beperkt historisch besef, of beter gezegd: een selectief historisch besef. Ondanks dat mijn vader voor de Arbeitseinsatz naar Duitsland gedeporteerd werd in de tweede wereld oorlog. De enige keren dat de communist in mijn vader omhoog borrelde was als GBJ Hilterman van de AVRO op de radio of de TV was dan zat mijn vader schuimbekkend voor het apparaat, dat Hilterman behoorlijk oud geworden is heeft niet aan mijn vader gelegen!

Bij ons thuis werd in de 60er jaren naar Radio Veronica geluisterd, naar Tineke de Nooy met haar verschrikkelijke Koffietijd, Naar Joost den Draaijer en al die andere DJ,s die er werkten. Veronica bracht iets wat de publieke omroep niet kon en ook niet mocht! Muziek, de hele dag door muziek….Als er een omroep dan muziek bracht kwam er zo’n ongelofelijke Jan Hen bij die er ‘iets’ over ging vertellen. Herman Stok van de VARA ging zelfs zover dat hij ooit van de Beatles vond: “Dat de Jeugd hier niet op zat te wachten…”. Diezelfde Stok zou later beweren dat met z’n programma “Top of Flop’ behoorlijk wat hits gemaakt had…. Veronica, waarvan iedereen nu vindt dat ze geweldig waren, dat alles briljant was… ik heb in een nostalgische bui wel een wat oude jaren 60 programma’s beluisterd en nee, het was niet Briljant en nee, het was zeker niet geweldig. Het was van een niveau waarmee je nu bij de lokale omroep niet eens meer weg komt. Complete jingle pakketten waren gejat van hun Engelse voorgangers op de Noordzee.. de overbekende jingle “Live where the action is” kwam uit het nieuwe pakket van de Mi Amigo jaren daarvoor. Ook de hitparade hebben ze niet uitgevonden. De eerste Nederlandse hitparade werd namelijk door Jaap (Pete) Felleman in dienst van de VARA op 2 juli 1949 al uitgezonden, dat was een lijst gebaseerd op de Amerikaanse billboard lijst. De horizontale programmering was gejat van Radio London (Big L) die daar zeer veel commercieel succes mee had gehad en die als voorbeeld voor BBC Radio 1 had gediend. Het geweldige van Veronica voor Nederland zat hem in het feit dat ze de eerste waren die geen verheven doelen hadden, de kachel moest roken, dus wilde luisteraar muziek? Dan kreeg de luisteraar muziek! Wilde de luisteraar verzoekplaatjes? Dan kreeg de luisteraar verzoekplaatjes meerdere uren per week. Stan Haag en Frans Nienhuys zijn nog immer afschrikwekkende voorbeelden hiervan! Er werd zelfs gekeken naar doelgroepen… Tineke’s koffietijd was voor huisvrouwen die net klaar waren met stofzuigen en daar was de reclame op afgestemd.

Mijn ouders waren gewoon doorsnee radio en televisie consumenten. Lid van de AVRO vanwege de Gids De Televizier want daar stond lekker veel in! Luisteren naar Veronica vanwege lekker muziek.

Omdat ik in die tijd nog zo’n broekje was heb ik veel gemist om niet te schrijven; alles gemist eigenlijk….

Wordt vervolgd….

Muziek en de dingen die voorbij gaan 2,

Was het vroeger beter? Was er meer te ontdekken? Ben ik te oud en ouderwets om nieuwe dingen echt nog te gaan waarderen? Als je, zoals ik, bijna je hele leven intensief bezig bent met muziek, luisteren en maken. Dan kom je op een punt uit waarop je jezelf afvraagt…’is that it?’ en als je dan voor jezelf het antwoord…’ja… denk ’t wel’ moet geven dan ben je zoals de Geitenwollensokkenlaars het noemen aangekomen op een evaluatie momentje. Deze columns zijn mijn evaluatie momentjes.

Aan het eind van de jaren zestig schiet de hele wereld in brand, vrije liefde en vrije seks en alle andere verheven idealen van de Hippie beweging zijn iets wat eigenlijk alleen maar beleden en gepraktiseerd wordt door hoger opgeleide studenten die, hoezeer zij daar ook tegenaan schopten, toch uit de betere klasse kwamen. Voor de kinderen van de arbeiders liggen de kaarten anders, Lagere school, Ambachtsschool en lagere school Huishoudschool dat was het traject. Bij ons thuis werd nooit gesproken over carrière mogelijkheden. Volgens mijn vader moest je als man hard “poken” voor je gezin, een vak leren want dan kon je altijd voor je gezin zorgen. En… je moest de beste zijn in wat je deed. Voor de werkgevers van nu een arbeidsethos waar ze soms alleen maar van kunnen dromen maar voor mijn vader en z’n tijdgenoten op de werkvloer volkomen normaal. De seksuele revolutie van mijn oudste zus kwam ook niet verder dan: ‘Als die verf niet van je smoel haalt kom je de deur niet uit…wat lijkt dat wel?’ onsterfelijke woorden van mijn vader. Ach al dat romantische geschrijf over de hippies en de jaren 60… de meeste mensen waaronder mijn ouders waren bezig om hun stukje welvaart bij elkaar te harken en al dat gedonder waar de Geert Makken van deze wereld zo prat op gaan dat ging hun deur ruim voorbij. We never had it so good!! Riep de Engelse primeminster Harold MacMillan al in 1957 en mijn ouders waren eigenlijk alleen maar bezig om het net zo goed te krijgen. Dat resulteerde overigens ook in de eerste auto van het gezin Een Opel Olympia. 6 kinderen en twee ouders en een hond pasten erin.. nou ja eigenlijk niet maar van Spacewagons en SUV’s zouden we de eerste 40 jaar nog niet horen dus duwen proppen, dat werkte ook. De hond Pasja had als bijkomend probleem dat hij ‘wagenziek’ werd in de auto. Na tien minuten recyclede hij zijn eerdere maaltijd in de schoot van mijn moeder en daar werd mijn moeder dan weer misselijk van.
En dat alles terwijl het gezin olijk zong over Droomland en karretjes die over zandwegen reden bij gebrek aan een auto radio. Dit alles gebeurde in de warmere maanden van het jaar elk weekend, daar mijn vader van zijn bazen een zomerhuisje bij elkaar gejat had (qua materialen) en dat stond in Noord Holland. Vanuit Amsterdam Oost, De Indische Buurt naar Sint Maartenszee bij Petten in Noord Holland. Wat muziek betreft begon toen mijn absorptie vermogen vorm te krijgen vanaf die periode zijn bepaalde titels en liedjes onlosmakelijk verbonden met een gevoel, een emotie. Bij ‘No Milk Today’ van Herman’s Hermits zie ik mijn eerste treintje weer rijden een Marklin ik ruik de mild zure lucht van de elektromotor van het locomotiefje. Nu nog op 58 jarige leeftijd heb ik dat. Bij: ‘Eight days a week’ van de Beatles sta ik weer in de kamer van mijn oudste zussen. Levensgroot de Beatles aan de muur met rare rood roze gezichten (fotoshop met een kwastje toen) lang haar en blauw/grijze pakken met zwarte kragen en zwarte manchetten elke keer weer ruik ik de geuren van 4711, Maya en Miss Helen als ik dat nummer hoor. Van dat zomerhuisje moet je geen al te grote voorstellingen hebben. Een opklapbed (dubbel) in de kamer voor mijn ouders. Een vier persoons stapelbed voor mijn vier zussen en een gewoon stapelbed voor m’n broer en ik. Een WC die aan de bovenkant open was.. dat was aardig want vanaf het bovenste bed konden mijn broer en ik dingen naar beneden gooien als m’n zussen van het toilet gebruik maakten…. Dat was overigens tegelijkertijd ook het enige gemak van die open bovenkant! Dat mijn ouders een zomerhuisje hadden was geen al te grote luxe in die dagen. Hele Amsterdamse wijken gingen naar Bakkum of andere badplaatsen. De naam zomerhuis had in Bakkum en veel andere badplaatsen overigens een dubbele betekenis die huisjes dienden aan het einde van het zomerseizoen te worden afgebroken. Vandaar dat de daken van tentdoek gemaakt werden. Het huisje van mijn ouders mocht overigens permanent blijven staan. Op iets latere leeftijd kwam onverbiddelijk het moment dat je moest kiezen qua radio station want RNN Radio Northsea international was er ondertussen bij gekomen en tja… het was met Veronica en Noordzee eigenlijk hetzelfde als De Beatles en de Rolling Stones.. je kon niet van alle twee houden. Je moest kiezen. Noordzee had in het begin nog de pech dat na 18.00 uur de uitzendingen in het Engels gingen. Maar ik heb achteraf toch de indruk dat Noordzee jonger was qua publiek dan Veronica. Dus bij de jongeren was Noordzee populairder. Werd ook wat sneller gemaakt dan Veronica. Mij zijn vooral de programma’s van Tony Berk bij gebleven. Berk die propgrammaleider was en DJ hij had een lunch programma met daarin het spelletje prijsbewust. Berk was nog sneller dan die van Veronica en dat had wel wat. Trouwens als je nu nog roept naar een ouwe Noordzee fan: “In tien minuten tijd, brengt u iets lekkers in de kamer……..” dan zal hij of zij altijd antwoorden met: “Goudhaantje, Goudhaantje van Herman Kramer…..!” Met die Tony berk hebben we wel een sprongetje gemaakt in de tijd ik was 12 en begon een eigen smaak te krijgen, via mijn neef Bennie kreeg ik Klassiek.. daar hield ie van en: Washington square een Dixie deun die ik nu nog erg lekker vind. Ik was natuurlijk “Hard Rock”en nam kennis van Deep Purple en genoot van Iron Butterfly’s in a Gadda Da Vida.. Mijn zus kreeg verkering met ene Arnold en die bracht verdieping……..

Wordt vervolgd

Muziek en de dingen die voorbij gaan 3,

Was het vroeger beter? Was er meer te ontdekken? Ben ik te oud en ouderwets om nieuwe dingen echt nog te gaan waarderen? Als je, zoals ik, bijna je hele leven intensief bezig bent met muziek, luisteren en maken. Dan kom je op een punt uit waarop je jezelf afvraagt…’is that it?’ en als je dan voor jezelf het antwoord…’ja… denk ’t wel’ moet geven dan ben je zoals de Geitenwollensokkenlaars het noemen aangekomen op een evaluatie momentje. Deze columns zijn mijn evaluatie momentjes.

In mijn vroege jaren was het gebruikelijk dat je bij een groep hoorde, een stroming. Die stroming was niet sociaal bepaald neen, die was afhankelijk van je muzieksmaak. Als je van James Brown en van andere Soul hield was je een Soulkikker, hield je daarentegen van Rock dan was je een Hardrocker. Er was overigens geen enkele rivaliteit tussen die twee groepen. Soulkikkers wilden gewoon niks te maken hebben met die tikje smerige engerds en die ‘engerds wilde weer helemaal niks weten van de jongens met de wufte kapsels en wijde pijpen aan hun broeken.

Op de lagere school in de zesde klas leerde ik Max kennen. Max woonde alleen met z’n moeder in een flat, z’n vader was vertrokken met een zéér jonge secretaresse. Dat weet ik omdat de moeder van Max aan iedereen die het wilde horen…en ook iedereen die het niet wilde horen het relaas deed over haar ‘ouwe’ ex die z’n pik achterna gerend was. Dat leek mij nogal vreemd en ook wat angstig want ‘die’ van mij zat toch heel behoorlijk vast en het idee dat ik daar ooit een keertje achteraan moest rennen vervulde mij dan ook met afgrijzen. Bij Max thuis luisterden ze naar Klassiek en de betere Pop. Zijn mooiste singletje vond ik Bourée van Jethro Tull. Een liedeke van Bach in de bewerking van Ian Anderson. Uitgekomen eind 1969 en begin 1970 in de Hitlijsten. Het was een beetje de tijd van klassiek in de Pop want het waren ook de hoogtijdagen van Ekseption met onder anderen Air van diezelfde Bach. Soms op waterige woensdagmiddagen draaiden we die single van Tull wel 30 of 40 keer achter elkaar. Het hijgen van Anderson in z’n dwarsfluit, het geniale basloopje na de brug, alles werd door mij als een spons opgenomen, Het was 1971 en de single was al een jaar oud en ik was 12 een beginnend puber.

Het vermaak voor jongens van 12 jaar in die dagen was zéér beperkt. TV was geen optie want alleen op de woensdag middag en de zaterdag middag was er jeugd TV. En dan was je volledig afhankelijk van de omroep van dienst of het wat was! Je had debiele programma’s als Pappa Wirewarre, Gompie, Rikkie en Slingertje enzovoorts enzovoorts. Alle ‘jeugd tv’ was verantwoord en uiterst saai met als dieptepuntjes de Poolse of Tsjechische tekenfilmpjes van geknipte figuurtjes die via de ‘Stop Motion” techniek min of meer tot leven kwamen.. dodelijk saai. Net als Stuif es in een show met voornamelijk Gooische kakkerkindjes die iets konden….. kortom Tv was helemaal geen optie! Het gezin Jungen was ondertussen verhuist van Amsterdam Oost de Indische Buurt, (nu het Walhalla voor powerfood knagers en mannen met knotjes en geverfde baarden) naar Amsterdam Noord, Nieuwendam. Van een Na oorlogse Stampwijk naar het nieuwe wonen in ééngezins laagbouw met een tuin en centrale verwarming. Vier piepkleine slaapkamers een woonkamer een keuken een berging en een douchecel met Lavet. De tobbe was dus voorgoed voorbij voor m’n jongste zus en mij. Natuurlijk moesten de slaapkamers gedeeld worden. Maar toch was er een gevoel van oneindige ruimte daar op de Markergouw 457. De tuin was in het begin niet besteed aan het gezin Jungen. Nou ja tuin… een postzegel van 3 bij 5 meter dat was het. Het tuinieren van mijn vader ging dan ook niet verder dan een aantal bakken Viooltjes en Afrikaantjes en hoppa! Klaar! Via de in die tijd bekende Dansschool Visser en Ter Beek in Amsterdam Noord raakten mijn oudste zussen in contact met het mannelijk geslacht en er kwamen zelfs verkeringen van. Mijn oudste zus kwam met een jongen die veel ouder was dan zij en die een motor had. Een Adler een klein stuurtje en een wit zadel. Op het stuur een raadselachtige aluminum knop die je rond kon draaien, gelukkig zonder gevolgen want die knop had altijd mijn volle aandacht! Maar die verkering had meer… veel meer. Toen hij in de gaten kreeg dat ik van gitaren hield werd het zijn missie om mij in te wijden in de betere muziek. Jimi Hendrix, led Zeppelin en zo meer. Zijn exemplaar van Electric Ladyland van The Jimi Hendrix Experience was helemaal het einde. Het was namelijk de Engelse uitgave van deze dubbel LP en op de hoes een hele verzameling blote dames die foto’s van Hendrix vasthielden. Overigens was dat een ideetje van de Engelse Platenmaatschappij van Hendrix om publiciteit te generen. In Amerika kwam de LP met een normale hoes uit. Overigens was Hendrix zelf ook helemaal niet blij met de bloot cover. “Het was bloot om het bloot en had niks met de inhoud te maken” aldus Hendrix. De dames kregen overigens 5 Engelse ponden om hun borsten te laten zien en 10 Pounds als ze helemaal naakt waren. Het begin van VooDoo Chile kon ik niet genoeg horen de vreemde geluiden die uit de WaH Wah kwamen en de bak herrie die vlak daarna werd opengetrokken…ik was verkocht. Een andere LP was Led Zeppelin II uit 69. Whole lotta love, het kleine intrigerende kuchje van zanger Robert Plant aan het begin… de nog dunne riff van Jimmy Page.. het meeknorren van de bas na één maat. De Beukdrums van Bonzo Bonham…honderden keren na de eerste 10 maten de naald voorzichtig omhoog om opnieuw te luisteren. Ook had hij verzamel LP’s uit de serie Fill Your Head with Rock met daarop oa The Flock. De andere zus kreeg ook verkering en die had iets nog veel mooiers… Een Telefunken Magnetophon 201 deLuxe met Microfoon… een bandrecorder……… Wordt vervolgd